Afscheid nemen van een medewerker is een van de meest delicate taken binnen het ondernemerschap. Of het nu komt door een reorganisatie, een verschil van inzicht of veranderende marktomstandigheden, het beëindigen van een arbeidsovereenkomst vereist zorgvuldigheid en professionaliteit. Een conflictueus traject via de rechter is vaak kostbaar, tijdrovend en schadelijk voor de sfeer binnen het bedrijf. Gelukkig is er een effectief alternatief: de beëindiging met wederzijds goedvinden, vastgelegd in een overeenkomst.
Een zakelijke scheiding
Wanneer werkgever en werknemer besluiten om in goed overleg uit elkaar te gaan, worden de voorwaarden van dit vertrek vastgelegd in een schriftelijk document. Dit document is de vaststellingsovereenkomst. Het fungeert als een contract dat de arbeidsovereenkomst formeel beëindigt en alle gemaakte afspraken juridisch bindend maakt. Het doel is om onduidelijkheid en toekomstige geschillen te voorkomen, zodat beide partijen met een schone lei verder kunnen.
Een correct opgestelde overeenkomst zorgt ervoor dat de werknemer in de meeste gevallen zijn recht op een WW-uitkering behoudt. Dit is een belangrijk aspect, omdat het de bereidheid van de werknemer om mee te werken aanzienlijk kan vergroten.
Belangrijke onderdelen
Een solide vaststellingsovereenkomst is volledig en laat geen ruimte voor interpretatie. Hoewel elke situatie uniek is, zijn er een aantal standaardonderdelen die vrijwel altijd moeten worden opgenomen om de overeenkomst waterdicht te maken. Denk hierbij aan:
- De einddatum van het dienstverband: de precieze datum waarop de arbeidsovereenkomst eindigt, met inachtneming van de geldende opzegtermijn.
- De hoogte van de ontslagvergoeding: vaak wordt de wettelijke transitievergoeding als uitgangspunt genomen, maar partijen kunnen een andere vergoeding afspreken.
- Vrijstelling van werkzaamheden: de afspraak of de werknemer tot de einddatum doorwerkt of wordt vrijgesteld, vaak met behoud van salaris.
- De finale kwijting: een belangrijke clausule waarin beide partijen verklaren dat zij na het nakomen van de afspraken niets meer van elkaar te vorderen hebben.
- Afspraken over het concurrentie- of relatiebeding: het is verstandig om expliciet vast te leggen of een eventueel beding komt te vervallen of ongewijzigd van kracht blijft.
Waarom een vaststellingsovereenkomst
Voor een ondernemer biedt het traject van wederzijds goedvinden aanzienlijke voordelen ten opzichte van een ontslagprocedure bij het UWV of de kantonrechter. Het is allereerst veel sneller: een procedure kan maanden duren, terwijl een overeenkomst binnen enkele weken geregeld kan zijn. Dit geeft zekerheid en duidelijkheid voor de hele organisatie. Bovendien blijven de kosten beter beheersbaar. Een slepende juridische strijd brengt hoge advocaatkosten en onvoorspelbare uitkomsten met zich mee.
Door te kiezen voor een vaststellingsovereenkomst investeer je in een respectvolle afwikkeling. Dit helpt niet alleen om de relatie met de vertrekkende medewerker goed te houden, maar het heeft ook een positief effect op het moreel van de achterblijvende collega’s. Het toont aan dat het bedrijf ook in lastige situaties professioneel en menselijk handelt.
Valkuilen voor werkgevers
Hoewel een beëindigingsovereenkomst veel voordelen biedt, zijn er ook valkuilen. Een veelgemaakte fout is het gebruik van een standaardmodel van internet zonder dit aan te passen aan de specifieke situatie. Dit kan leiden tot onduidelijke of onvolledige afspraken die later alsnog voor problemen zorgen. Zorg er bijvoorbeeld altijd voor dat de neutraliteit van het ontslag correct is verwoord, zodat het recht op WW voor de werknemer niet in gevaar komt.
Vergeet daarnaast de wettelijke bedenktijd niet. Een werknemer heeft na ondertekening altijd twee weken het recht om zonder opgaaf van redenen op de overeenkomst terug te komen. Om dit soort valkuilen te vermijden, is het belangrijk om precies te begrijpen wat is een vaststellingsovereenkomst en aan welke juridische eisen deze moet voldoen. Een kleine fout in de formulering kan grote financiële of juridische consequenties hebben.
Strategisch personeelsbeheer
Het beëindigen van een dienstverband is nooit eenvoudig, maar het kan wel op een beheerste en professionele manier gebeuren. De vaststellingsovereenkomst is hierbij een krachtig instrument. Het is geen teken van falen, maar juist een bewijs van strategisch personeelsbeheer. Het stelt je als ondernemer in staat om de controle te houden, risico’s te minimaliseren en je bedrijf te richten op de toekomst.
Een zorgvuldige aanpak beschermt niet alleen je bedrijf, maar ook je reputatie als werkgever. Overweeg daarom altijd om een juridisch specialist te raadplegen bij het opstellen of beoordelen van een dergelijke overeenkomst. Deze investering betaalt zich terug in zekerheid en gemoedsrust, zodat je je kunt focussen op waar je het beste in bent: ondernemen.


